بررسی اثر عصاره الکلی قارچ terfeziaboudieri بر روی بافت بیضه ومحور هیپوتالاموس-هیپوفیز-گناد در موش صحرایی نر

ناباروری یکی از مشکلات عدیده ی پزشکی است. براساس آمار موجود 35% ناباروری زوجین مربوط به مردان و 25% مربوط به هر دو زوج است. برای رفع مشکلات مربوط به ناباوری می توان از داروهای گیاهی و گیاهان داروئی بهره جست. گیاهان دارویی به دلیل ماهیت طبیعی و وجود ترکیبات همولوگ دارویی در کنار هم با بدن سازگاری بهتری دارند و معمولاً فاقد عوارض ناخواسته هستند. کشور ایران هم با شرایط آب و هوایی بسیار متنوع از فلور گیاهی غنی برخوردار است. قارچ های خوراکی نیز می توانند در این گروه طب سنتی مورد مطالعه قرارگیرند. در میان قارچ های خوراکی، قارچ terfezia boudieriکه به دسته ی آسکومیست ها تعلق دارد، دارای ارزش اقتصادی و دارویی زیادی است. این قارچ در عمق 10 تا15سانتی متری زیر خاک در فصل های پرباران پاییز و بهار رشد می کند. قارچ terfezia boudieriعلاوه بر ارزش خوراکی دارای 15 نوع پروتئین، دارای اسیدهای چرب، اسیدهای آمینه ضروری برای بدن، کربوهیدرات، اسید اسکوربیک و مواد معدنی فراوان، ترکیلات فنولی، آنتوسیانینی و کاروتنوئیدی می باشد. این قارچ ها (terfezia) دارای خواص آنتی اکسیدانی، ضد التهابی، ضد میکروبی، ضد ویروسی، ضد سل و دارای خواص حفاظت کبدی می باشند. اثر حفاظتی در برابر بیماریهایی مثل سرطان، بیماری های قلبی- عروقی و فرایندهای التهابی دارد. از این قارچ که در منابع محلی مختلف هم آمده است می توان برای بهبود عملکرد دستگاه تولید مثل استفاده کرد. در این تحقیق تجربی4 گروه که هر یک شامل6 موش صحرایی نر بودند به ترتیب به عنوان گروه تیمار 1، تیمار 2 و گروه شاهد وکنترل مورد بررسی قرار گرفتند. عصاره قارچ terfezia boudiere در دو غلظت 200 و 300 میلی گرم در روز به صورت داخل صفاقی در یک دوره بیست و یک روزه به موش های گروه تیمار یک و دو تزریق شد.به گروه شاهد هم سرم فیزیولوژیک تزریق گردید هر یک از گروه های تیمار باگروه کنترل از نظرپارامترهایی نظیر وزن بیضه، تغییرات بافت شناسی بیضه، تعداد اسپرم، غلظت هورمون های lh، fsh و تستوسترون موجود در سرم خون با استفاده از آزمون های توکی و آنالیز واریانس یک طرفه مقایسه گردیدند. نتایج تحقیق نشان داد که عصاره قارچ terfezdia می تواند عامل تغییر دهنده پتانسیل تولید مثل در موش صحرایی نر باشد، به طوری که تزریق عصاره این قارچ در دوز های 200 و 300 میلی گرم در روز موجب افزایش معنی دار (05/0p<) در غلظت تستوسترون و lh گردید و موجب کاهش معنی دار در غلظت fsh در گروه های تیمار شد.بر وزن بیضه تأثیر چشمگیری نداشت اما وزن اپیدیدیم افزایش معنی داری را نشان می داد. در این تحقیق بررسی های هیستولوژیک و شمارش سلول های لایه ژرمینال، شامل اسپرماتوگونی، اسپرماتوسیت و اسپرماتوزوئید در داخل لوله های منی ساز نشان داد که در گروه تجربی این سلول ها نسبت به گروه کنترل افزایش داشته است. قارچ terfezia boudiere می تواند با ایجاد تغییر در محور هیپوفیز- گناد در پتانسیل تولید مثل موثر واقع شود. انجام تحقیقات بیشتر توصیه می گردد.